zwiedzaj małkocin - przewodnik po zabytkach...

pałac w małkocinie

Pierwszym właścicielem dworku był Rudolf von Weyher - kapitan regimentu dragonów bawarskich,  późniejszy generał major i dowódca regimentu kirasjerów, oraz kapitan Adam Jacob von Weyher. Po licytacji części dóbr w 1775 roku nastąpiło połączenie całego majątku w rękach Christiana von Weyhera.  Do 1945 roku właścicielem pałacu była rodzina Von Leoper. 

Na przestrzeni wieków zmieniali się właściciele majątku. Ci ostatni - rodzina Von Loeper miała przy dworku  fabrykę skrobi ziemniaczanej, odpadków było karmione bydło - którego chów stanowił dodatkowe źródło dochodów. Zapewniono nawet mieszkania dla pracowników gospodarstwa - do dziś po lewej stronie przed wjazdem na sam dworek stoi ceglany barak.  W nim mieszkali chłopi, pracujący w majątku.
W roku 1977 cały obiekt został wpisany do rejestru zabytków.  W 1987 Szczeciński Oddział Pracowni Konserwacji Zabytków przeprowadził remont generalny obiektu, przystosowując go do funkcji biurowca. Zmodyfikowano go bowiem na siedzibę dyrekcji KPGR Stara Dąbrowa. Zapadły  wtedy decyzje
o radykalnych zmianach wyposażenia terenu parku, rónież z placu przed budynkiem - gdzie zlikwidowany został ogród i fontanna. Za czasów Kombinatu Państwowych Gospodarstw Rolnych na parterze i pierwszym piętrze były biura. Na dole funkcjonowała stołówka dla pracowników. Na drugim piętrze były tmyczasowe mieszkania dla ludzi, którzy dostali potem mieszkania na Koreji
​i Blokach (dzielnice wioski ). W pałacu mieścił się dawniej popularny ​w małych miejscowościach „klub” oraz początkowała swoje istnienie czytelnia.  Pałac skupiał lokalną społeczność jako miejsce do pracy i odpoczynku i plac zabaw. Po likwidacji PGR Stara Dąbrowa obiekt przeszedł w ręce Agencji Nieruchomości Rolnych - wtedy Agencji Własności Rolnych Skarbu Państwa.
Pałac w Małkocinie w czasie wojny służył jako magazyn Broni. Nie żyjąca dziś mieszkanka pobliskiego domu opowiadała że w 1945 roku wojska Niemieckie zabierały z Pałacu ukrytą broń i militarny sprzęt. Na samym końcu głównej sali stały dwa kaflowe piece. Rozebrano je, gdyż po zamontowaniu ogrzewania wraz z wybudowaniem kotłowni CO, nie spełniały swojej funkcji
i przeszkadzały w zagospodarowaniu sali. Wiele zdobionych elementów pieca będących na wyposażeniu sali myśliwskiej, rozkradziono w czasie remontu w latach 90. Nie wspominając już o trofeach myśliwskich (stąd nazwa największej sali w budynku Pałacu), liczne drewniane rzeźby znajdujące się na sklepieniach dachu zostały rozkradzione przez pracowników KPGR Stara Dąbrowa.
W 1996 roku wyłożono alejki na dziedzińcu, cementową kostką brukową. 
Dziś pałac jest  w posiadaniu Uniwersytetu Szczecińskiego. Działa tutaj Centrum Edukacji Środowiskowej . Teren, na którym usytuowany jest Zespół Pałacowo-Parkowy położony jest na działce o powierzchni 7,2844m2  Okoliczne zabudowania folwarczne są w  posiadaniu prywatnej - zajmującej się zaawansowanym technologicznie rolnictwem firmie Agrostor.  Pałac w Małkocinie dumnie pokazuje swoje szlachetne piękno. Jest największym skarbem naszej Miejscowości. Przepięknie zagospodarowany park stanowi bogate źródło informacji przyrodniczej. Każdy to miejsce pokocha, chociażby za bliski kontakt z przyrodą. W chwili obecnej w pałacu odpłatnie prowadzone są edukacyjne warsztaty dla dzieci. Do pałacu przylega park z trzema przepływowymi stawami i sztuczną wyspą ​- która kiedyś pełniła rolę chłodni. Przez park przebiega ścieżka edukacyjna "Rośliny Egzotyczne"

zobacz zdjęcia:

gołębnik

Ginie w cieniu popualrności innych zabytków w Małkocinie ( pałac i kościół ) Trzeba zaznaczyć że jest w lepszym stanie technicznym, niż te pozostałe. Najmniejszy zabytek z całej trójki. Został oddany do użytku na początku XX wieku. Od ponad 40 lat, nie pełni już swojej pierwotnej funkcji.  Podnosi za to walory estetyczne i bardzo ładnie komponuje się
​z krajobrazem o każdej porze roku.  Do zobaczenia w samym centrum wsi, tuż przy drodze w kierunku Warchlina.
Warto zrócić uwagę, że zewnętrzna elewacja wzorowana jest na elementach wieży pobliskiego kościoła. Obydwie konstrukcje nawiązują wykończeniem do tzw. "Blendy Stargardzkiej"
ZOBACZ ZDJĘCIA:

KOŚCIÓŁ ŚW.JÓZEFA OBLUBIEŃCA

Dokładniej kościół pod wezwaniem Świętego Józefa Oblubieńca. Jego dzieje rozpoczynają się w średniowieczu. Zabytek sakralny do tej pory skrywa pod sobą wiele nieodkrytych tajemnic związanych  z praktykowaniem średniowiecznych zwyczajów jak np. krypty. Kościół, który możemy w nieco zmienionej formie, podziwiać , podziwiać do dnia dzisiejszego.  Podczas generalnego remontu w połowie lat 90. w większości zostały zakryte  charakterystyczne kamienne ciosy. Wprawdzie w 1598 roku kościół  spłonął, został jednak w 1854 roku odbudowany.  W kościele zachował się dzwon  
z 1608 roku, na którym widnieją imiona fundatorów z rodziny Wejher :  Jochim, Christopher, Casper, Sigmunde, Jacob, Hieronimus. Jest także krótka wzmianka o pożarze.  Przepięknie wykonane witraże to ukoronowanie tego budynku.
Blenda stargardzka
Wieża wybudowana z ciosanego granitu i cegieł . Inspiracją wykończeniową dla twórców były wieże kościołów w pobliskim Stargardzie.Blenda to gotycki styl architektoniczny. Stosowany w celach ozodbnych i wykonczeniach, głównie zewnętrznych elewacji. Blend - z języka niemieckiego oznacza ślepy. Blenda jest imitacją okna jednak wnętrze wypełniane jest freskiem bądź białym tynkiem stąd określenie "ślepe okno" Styl szczególnie charakterystyczny dla stargardzkich kościołów - wieża kościoła w Małkocinie ozdobiona na ich podobieństwo.
Zwróć uwagę:  Wybudowanie kościoła, na stałe wyznaczyło kierunek osadnictwa
w dawnym Mulkenthin.  Od tego czasu kościół jest odniesieniem w kierunku lokalizacji domostw w miescowości. Już niedługo po tym, przy kościele powstawały pierwsze osadnicze budynki  i prywatne majątki. Zabytkowa wapienna chrzcielnica zdobi po dziś ołtarz. Starsza – ta właściwa granitowa znajduje się w zewnętrznej  tylniej ścianie Kościoła. 
​Z tyłu, w średniowiecznych, kościelnych budowli ołtarza znajdował się  otwór, podczas którego w czasie mszy wylewano świętości na zewnątrz na groby zmarłych pochowanych w krypcie. W ówczesnych czasach zasługiwali na to tylko nieliczni i zasłużeni i zamożni mieszkańcy miejscowości - w tym dawni własciciele majątku. Wejście do krypty, znajdowało się pod ołtarzem. Do wejścia nie ma już dostępu.  W kościele zachowały się dwa oryginalne witraże z 1888 
​i 1903 roku.

WITRAŻE W KOŚCIELE - ZOBACZ ZDJĘCIA:

zOBACZ ZDJĘCIA:

pomniki przyrody

Pomniki przyrody znajdują się w parku - całość wpisana do rejestru zabytków. Na dzień dzisiejszy w Małkocinie są trzy : dąb szypułkowy. buk pospolity, jesion wyniosły.  Wszystkie do zobaczenia w Parku. Najokazalszy z pośród całej trójki jest dąb szypułkowy . Przyciąga uwagę jako pierwszy. Rośnie pomiędzy pałacem
a wejsciem do małkocińskiego parku.  Ostatni raz ocena drzewostanu i zakwalifikowania wybranych sztuk jako "Pomnika Przyrody" zostało przeprowadzona 50 lat temu, przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie. Od tamtego czasu zapewne przybyło w okolicy starego drzewostanu - niekoniecznie w parku  ale także w pozostałej części wsi, który kwalifikowałby się do tej prestiżowej grupy. 
Grzegorz Stępień / Małkocin.pl